BİTKİ HÜCRELERİ İLE HAYVAN HÜCRELERİ ARASINDAKİ FARK NEDİR?
Bitkilerde hücre duvarı ve kloroplast bulunur. Hayvanlar hücrelerinde ise bu özellikler bulunmaz.
Bitkide, hücre duvarının yapısı serttir ve hücre zarının dışında bulunur. Hücre duvarının çeşitli işlevleri bulunur. Bu işlevlerinden biri, bitkiye adeta bir dayanak olmasıdır. Hayvanlarda, şekil ve yapıyı sağlayan iskelet sistemi bulunur. Ancak bilindiği üzere, bitkilerin iskeleti olmaz. Ancak buna rağmen, bitkiler dik durabilirler. İşte, bitkinin dik durmasını sağlayan hücre duvarının bu özelliğidir. Hücre duvarının sertliği, bitkiye ihtiyaç duyduğu desteği ve şekli sağlar.
Hücre duvarının bir özelliği ise, filtre görevi görmesidir. Hücre duvarı, mükemmel bir koruma sağlayarak zararlı maddelerin hücreye girmesini engeller.
Bitki hücresi ile hayvan hücresi arasındaki bir diğer fark da, üretimdir. Bitki hücreleri, kendi yiyeceklerini üretebilirler. Bitki hücrelerinin kloroplast adı verilen özel organelleri bulunur. Kloroplastın içi, bitkiye yeşil rengini veren ve bitkinin güneş ışığını emmesini sağlayan klorofil denilen bir madde ile kaplıdır. Klorofil maddesi, su ve karbondioksit ile birlikte gün ışığını alır ve kullanmak için enerjiye dönüştürür. Bu şekilde de, kendi gıdasını kendi üretir.
Yaren Aral (12), Zonguldak
YILDIZLAR GÖZ KIRPAR MI?
Eğer bulutsuz bir gecede gökyüzüne bakarsanız, yıldızların sanki göz kırpar gibi yanıp söndüklerini, hareket ettiklerini görürsünüz. Ama yıldızlar aslında hareket etmez ya da yanıp sönmezler. Yıldızların yanıp sönmesi atmosferik bozulma dediğimiz bir sürecin meydana getirdiği bir göz yanılsamasıdır.
Yıldızlar, ışınlarını saldıklarında, bu ışınlar uzayda yol alıp Dünya’nın atmosferine girerler. Bu noktada, atmosferle ilgili çok önemli bir şeyi bilmek gereklidir. Atmosfer, moleküllerden oluşan bir battaniyeden ibaret değildir. İçerisinde, cep denilen farklı hızda ve farklı yönlerde hareket eden bir çok hava akımı bulunur. İşte yıldızlardan gelen ışık atmosphere girdiği zaman, bu hava ceplerine çarpar ve kırılır. Yıldızın ışığı sizin gözünüze ulaştığında, farklı açılardan gelir; bu nedenle de sanki göz kırparmış gibi görünür.
Aydil Çil (16), Adana
MANYETOSFER NEYE DENİR?
Manyetosfer, bazı astronomi cisimleirni çevreleren manyetik enerji alanıdır. Manyetosferler, manyetik enerjiyi cismin dışına doğru yayar. Bazı durumlarda, manyetik alan çok büyük olur. Dünyanın manyetik alanı, örneğin, dünyadan uzaya doğru on binlerce kilometrelik bir mesafeye yayılır. Bu manyetik enerji, diğer cisimleri de etkiler. Her gökcisminin manyetosferi farklıdır ve çeşitli faktörlerden etkilenir. Dünyanın manyetosferini ele alacak olursak, Dünya’nın yaydığı manyetik enerjiyi etkileyen iki temel faktörden bahsedilebilir.
Bu faktörlerden ilki, Dünya’nın kendi doğal manyetizmasıdır. Dünyanın merkezinde, elektrik yüklü erimiş bir metal bulunur ve bu metal hareket eder. Bu olaya, dinamo süreci denilir. Bu metaller, Dünya’nın içerisinde hareket ettikçe, gezegenin etrafında bir manyetik alan oluştururlar. Elimize bir pusula aldığımızda, pusulanın iğnesinin kuzeyi göstermesinin sebebi işte bu nedenledir. Başka bir deyişle, Dünya’daki manyetizma kutuplarda bulunduğu için, ibre kuzeyi gösterecektir. Bu manyetizma Dünya’da bulunduğu gibi, Dünya’nın dışına da yayılır ve böylece manyetosferi oluşturur.
Dünya’nın manyetosferi güneş rüzgarlarından da etkilenir. Güneş rüzgarı, Güneş’ten dışarı taşan yüklü parçacık akımıdır. Güneş’in yüzeyi hareket ettikçe, bazı noktalar diğerinden daha fazla ısı yayar. Bu aşırı yüksek sıcaklıklar nedeniyle, yüklü parçacıklar Güneş’ten saniyede 400 km hızda dışarı doğru saçılırlar. Hızı nedeniyle, solar rüzgarlar temasa geçtiği gök cisimlerinin manyetik alanlarını etkilerler. Örneğin, güneş rüzgarlarının dünyanın manyetosferi üzerinde büyük bir etkisi vardır. Dünya’nın güneşe bakan tarafında, manyetosfer solar rüzgarların etkisiyle kompak hale gelir. Benzer şekilde de Dünya’nın ters taraftaki manyetosferi normalden daha da fazla dışa doğru saçılır.
Hasan Koçbaş (14) , Istanbul
Dilerseniz siz de sorularınızı, davincisti.turkey@gmail.com adresine ya da https://www.facebook.com/davincisti/ sayfamıza gönderebilirsiniz.